‘In contact zijn, de goede dingen doen en erover vertellen’

Adwin werkt op dit moment bij de Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden. Hij zoekt de waarde van zijn vak vooral in het contact met mensen. ‘Naast mijn werk geef ik les aan Hogeschool Windesheim. Leerlingen vragen mij vaak wat ze nu eigenlijk kunnen inbrengen met communicatie. Ik zeg dan dat ze alleen zichzelf al kunnen inbrengen. Mensen in de communicatie weten heel goed hoe contact werkt, hoe mensen werken, hoe boodschappen werken. Ze zijn in staat om na te denken over de behoefte van de ander en hierop in te spelen. Daar zit heel veel meerwaarde.’

Crisiscommunicatie is eredivisie

Zelf ontdekte Adwin in zijn tijd als communicatieprofessional bij Achmea zijn voorliefde voor crisiscommunicatie. ‘Ik vind dat niet alleen spannend, ook de meerwaarde van communicatie is in een crisissituatie bijna optimaal. Communicatie als discipline had ook bij deze organisatie moeite om een volwaardige plek te bemachtigen. Maar bij een crisis of een crisisoefening draaide dat 180 graden. Binnen een kwartier zat ik aan tafel bij de voorzitter van de board omdat communicatie voor oplossingen moest zorgen. Wij weten hoe, waar en wanneer we welke groepen moeten benaderen.’

Eigen principes niet verloochenen

Adwin zoekt in zijn werk altijd naar opdrachten die stroken met zijn eigen waarden. ‘Mijn leidende principe is dat ik niet alleen communiceer, maar mezelf ook afvraag of we de goede dingen doen voor mensen. Ik wil mezelf recht in de ogen kunnen kijken. Bij een bedrijf als Shell zul je me dan ook niet snel tegenkomen. Bovendien zijn eerlijke communicatie en proberen de goede dingen te doen altijd eenvoudiger. Daarnaast is het afbreukrisico een stuk kleiner. Dat geef ik bestuurders ook altijd mee.’

Eerlijke communicatie wekt vertrouwen

Een mooi voorbeeld is dat van camping Anloo in de gemeente Aa en Hunze, waar mensen illegaal woonden. ‘Vanwege brandgevaar besloot de netbeheerder de stroom af te sluiten. Met een domino-effect van problemen voor de veelal kwetsbare bewoners van dien. De burgemeester ging daarop het eerlijke, maar lastige gesprek aan met de bewoners. Uiteindelijk zijn we er hier als gemeente op basis van vertrouwen in geslaagd om de benodigde hulpverlening voor de bewoners te faciliteren.’

Accountability

Voor de accountability van communicatie wordt steeds meer gebruikgemaakt van data. Maar volgens Adwin is dat maar een deel van het verhaal. ‘Bij reputatiemanagement – zie ook de case van camping Anloo – heb je drie stappen: in contact zijn met je omgeving, de goede dingen doen en erover vertellen. Al in die eerste stap zit de actie. Je haalt niet alleen informatie op, je laat mensen ook zien dat je belangrijk vindt wat zij belangrijk vinden. Binnen organisaties werkt dat net zo. Een collega vertelt dat hij een communicatiemiddel nodig heeft, je test twee middelen en biedt het beste middel aan. Niemand vraagt je om dat te onderbouwen met cijfers. Ze herkennen zich in het gesprek dat je met elkaar had, in wat je doet en in wat je laat zien.’

Sticker voor prullenbak of SEO voor website

Een waarschuwing om niet te verzanden in ‘alleen maar dingen doen’ is wel op zijn plaats. ‘Voor mij is het de truc om steeds terug te gaan naar de basisvragen. Wat wil je als organisatie bereiken? Voor wie wil je dat bereiken? En wat betekent dat voor de dingen die wij zouden moeten doen? Zo hou je de prioriteiten helder en kun je die – met het advies om de onzin te schrappen – voorleggen aan de organisatie.

Een collega vroeg om een sticker voor een prullenbak voor een locatie zodat iedereen wist van wie de prullenbak was. De twee uur die je daaraan besteedt kun je ook besteden aan SEO voor je website. Zodat mensen in een moeilijke thuissituatie met één zoekopdracht vinden waar ze moeten zijn en wie ze vragen kunnen stellen. Het is een kwestie van laten zien hoe je de doelen van de organisatie kunt ondersteunen. Daar kunnen wij heel veel in betekenen.’

In kleine stapjes naar meerwaarde en waardering

Maar hoe weet je dat je succesvol bent in het op de kaart zetten van jezelf als professional en de afdeling? ‘Je bent succesvol als je stapjes maakt. Als je een burgemeester helpt om een gedragslijn te kiezen of je website zo aanpast dat mensen je beter kunnen vinden en geholpen zijn. Vaak zit je er als professional heel dicht op en daar zit de meerwaarde. Zorg dat je continu in gesprek bent met je organisatie en met je doelgroepen over wat je probeert te bereiken. En laat hun dan ook zien wat je doet en gedaan hebt.’

Van betekenis

PubCom, het jaarlijkse nationale congres voor de communicatieprofessional in het publieke domein, staat in het teken van ‘betekenis geven’. In samenwerking met Bureau voor Overheidscommunicatie geeft Ruben van der Weijden hier de kennissessie ‘Opnieuw je plek kiezen vraagt moed’. Wil je hierbij zijn? Meld je dan aan voor dit betekenisvolle congres.